حال و هوای کردستان در ماه مبارک رمضان - نمایش محتوای تولیدات ویژه
حال و هوای کردستان در ماه مبارک رمضان
آداب و رسوم

با شروع ماه مبارک رمضان، در استان کردستان با خواندن «مرحبا مرحبا یا شهر رمضان، مرحبا مرحبا یا شهر تسبیح و التهلیل و تلاوت القرآن مرحبا، مرحبا مرحبا یا شهر الخیر و البرکت و الاحسان مرحبا» ماه رمضان را به مردم اعلام میکنند. در قدیم البته از دهل و سرنا استفاده میشد و نیز توپی نیز به تپههای اطراف شلیک میشد. لازم به ذکر است خواندن مرحبا تا 15 روز اول ماه رمضان انجام میگیرد و از شب شانزدهم ، تبدیل به «الوداع الوداع» میشود که با حالت حزن و اندوه همراه است.
سحری که در زبان کُردی «پاشیو» گفته میشود معمولاً یک تا یک ساعت و نیم قبل از اذان صبح انجام میگیرد. هم غذای سحری و هم افطاری که در زبان کُردی به آن «بربانگ» میگویند وابسته به فصلهایی که رمضان در آنها واقع میشود متغییر است. مردم در کردستان معمولاً افطاری را مفصلتر از سحری برگزار نموده و حتی در بسیاری از خانوادهها غذای باقی مانده از افطاری را در سحر میل مینمایند. قبل از اذان صبح بلندگوی مسجد شروع به خواندن دعا و مناجات میکنند. خواندن این دعاها تا یک ساعت قبل از نماز ادامه مییابد. هنگامی که رمضان در تابستان واقع شود، مردم به همراه غذای سحری از دوغ و ماست نیز استفاده میکنند تا عطش روزهای گرم تابستان بیشتر قابل تحمل باشد. عدهای هم ترجیح میدهند به خاطر این که در طول روز تشنه نشوند،هنگام سحری از غذاهای چرب و سنگین تناول نکنند و بیشتر از غذاهای سبک و غیر چرب میل نمایند. در کردستان روال بر این است که در مساجد بعد از نماز عصر، ماموستاها شروع به سخنرانی مذهبی مینمایند که بیشتر موضوعات آن حول و حوش رمضان است. این سخنرانیها از بلندگوی مساجد پخش شده و با توجه به اینکه در شهری مانند سنندج که نسبت به مساحت و جمعیتاش بیشترین مساجد دنیا را دارد، حال و هوای غریبی به وجود میآورد. در رمضان بازار زودتر از ماههای دیگر تعطیل میشود. تقریباً میتوان گفت نیم ساعت قبل از اذان مغرب کمتر کسی در خیابانها حضور دارد. بلندگوهای مساجد شروع به پخش کردن مناجاتها و دعاها مینمایند و اعضای خانواده دور هم بر سفرهی افطاری مینشینند. سفرهی افطاری با شام تفاوت دارد. در سفرهی افطاری معمولاً شربت، پنیر، ماست، نوعی نان مخصوص به نام برساق، نان سنگگ، بامیه و زولوبیا، خرما و سبزی یافت میشود. بعضی از خانوادهها برای افطاری حلیم نیز تهیه مینمایند. بعد از خوردن افطاری روزهداران آمادهی نماز میشوند؛ عدهای به مسجد میروند و عدهای در منزل نماز واجب را ادا مینمایند. در مساجد نیز هنگام افطاری بعضی از خانوادهها حلوا را در نان پیچیده و بعد از نماز مغرب ببین نمازگزاران پخش مینمایند. از دیگر رسومی که در این ماه برگزار میشود خواندن نمازی است به نام «نماز تراویح». قبل از نماز عشاء مردم اعم از زن و مرد در مسجد جمع شده و بعد از خواندن نماز عشاء به جماعت، آماده خواندن نماز تراویح میشوند. بعد نماز اگر فرصتی باشد سخنرانی نیز صورت میگیرد. در بسیاری از روزهای این ماه مبارک، خانوادههایی که نذر و نیازی دارند هنگام افطاری با درست کردن نان محلی برساق تهیه و به در خانهها برده و پخش مینمایند.