در دوم ماه محرم الحرام سال 61 هجري كاروان حضرت امام حسين (ع) وارد كربلا شد و سپاهيان دشمن كه هر روز بر تعدادشان افزوده مي شد در روزهاي تاسوعا و عاشورا كه روز نهم و دهم محرم مي باشد او و يارانش را به شهادت رساندند. پيشواي هشتم شيعيان امام رضا (ع) در خصوص اين ماه فرمود: در جاهليت، حرمت اين ماه نگاه داشته مي شد و در آن  نمي جنگيدند ولي در اين ماه، خونهاي ما را ريختند و حرمت ما را شكستند و فرزندان و زنان ما را اسير كردند و خيمه ها را آتش زدند و غارت كردند و حرمت پيامبر را درباره ذريه اش رعايت نكردند. به همين دليل ماه محرم با حادثه عاشورا عجين شده است و فرا رسيدن آن دلها را پر از غم مي سازد و پيروان و شيفتگان امام حسين (ع) از اول محرم، محافل و مجالسي را سياهپوش كرده، به ياد آن امام شهيد به عزاداري مي پردازند.

امام حسین علیه السلام این پاره جگر خاتم الانبیاء (ص) و فرزند برومند سید الاوصیاء علیه السلام سر بلند و پیروز در راه حق جام شهادت نوشید تا اصل شهادت در راه حق و در دفاع از دین خدا را جاودانه سازد و ارزش والای شهادت در راه اصلاح زندگی دینی و دنیایی مردم را به نسلهای بشری تا قیام قیامت بشناساند.

امام حسین علیه السلام پیروزمندانه شهید شد تا این اصل را جاودانه سازد و سخنان او و گفتارهای آموزنده خواهر بزرگوار او حضرن زینب علیه السلام، این شیر زن و قهرمان کربلا در پاسخ به طاغوتان ستمگر زمان خود و همچنان سخنان برادران و فرزندان و یاران امام حسین علیه السلام که در میان چکاچک شمشیرها در میدان مبارزه حق علیه باطل در زمین و آسمان طنین افکن بودند همه و همه حقیقت درستی جنگ حق علیه باطل و پیروزی نهایی حق علیه باطل را به همگان گوشزد می نمایند و به مؤمنان پیروزی و رستگاری را در پیروی از این راه نوید می دهند.

ارادت مردم اهل سنت استان کردستان به امام حسین (ع) انکارناپذیر است به طوری که منابع و کتاب‌های نویسندگان و شعرای این منطقه به روشنی گویای این حقیقت است. استان کردستان دارای دو بافت قومی کرد و ترک و مذاهب شیعه و سنی است که تمامی آنها هر ساله در ایام محرم در قالب دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی به عزاداری سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) می‌پردازند.

منابع مکتوب شاعران و نویسندگان اهل سنت گواهی محکم بر اثبات ادعای ارادت آنان به امام حسین(ع) است.

مردم استان کردستان در ایام محرم هر کدام به نوعی ارادت خود را به امام حسین(ع) و مقوله عاشورا به اثبات می‌رسانند به طوری که مردم سنندج در شب عاشورا در امامزاده پیرعمر در این شهر جمع شده و با روشن کردن شمع به دعا و نیایش و عزاداری می‌پردازند. آیین‌های عاشورایی خاصی نیز در سایر شهرهای استان با آداب و رسوم خاصی همچون تشت‌گذاری، تشکیل حلقه عزا در مقابل مساجد تکایا و حسینیه‌ها با ذکر حسین وای، مراسم گل‌گیران و مجالس روضه‌خوانی و تعزیه‌خوانی که از واپسین روزهای ماه ذی‌الحجه آغاز و تا پایان دهه نخست محرم ادامه می‌دهند. مردم استان کردستان به شیوه‌های سنتی در قالب دسته‌های عزاداری عشق و ارادت خود را به خاندان اهل بیت (ع) و شهدای کربلای معلی ابراز می‌دارند. پخت حلیم در شب تاسوعا توسط زنان برخی از مناطق استان از جمله شهر سریش‌آباد از جمله رسوم دیگری است که در این استان در ایام محرم اجرا می‌شود و با این حلیم در صبح غم‌انگیز عاشورا از عزاداران پذیرایی می‌شود. پس از سپری شدن زمانی از حرکت دسته‌های عزاداری در روز عاشورا به یاد واپسین تکبیرهای کاروانیان کربلا و ندای «هل من ناصر ینصرنی» قافله‌سالار دشت کربلا مؤذنان اذان می‌گویند و به طرف میادین شهرها می‌روند. آیین‌های عزاداری ویژه دهه نخست محرم با برپایی نماز ظهر عاشورا به یاد آخرین نماز بزرگ شهید امر به معروف و نهی از منکر ادامه می‌یابد و بعد از ظهر عاشورا تمامی بیرق‌ها و علم‌ها به صورت افقی پیشاپیش دسته‌های عزادار به نشانه شهادت حضرت امام حسین(ع) و 72 نفر از یاران باوفایش به حرکت در آمده و با برگزاری شام غریبان حسینی به پایان می‌رسد.

آیین سنتی تشت‌گذاری که در منطقه سریش‌آباد در استان کردستان بوده همه ساله در آخرین شب‌های ماه ذیحجه برگزار می‌شود و دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت (ع) در این شهر در قالب هیئت‌های سینه‌زنی با تشکیل حلقه عزا حسین حسین‌گویان در رسای شهدای دشت کربلا بر سر و سینه می‌زنند و گرداگرد تشت آبی به نشانه بستن آب بر روی اهل بیت عصمت و طهارت (ع)، عطش و تشنگی کاروان کربلا سوگواری می‌کنند. آب متبرک این طشت در روز عاشورای حسینی در بین حاجت‌مندان و نیازمندان درگاه اهل بیت پیامبر مکرم اسلام (ص) توزیع می‌شود. حرکت علم‌ها و بیرق‌های عزاداری که بزرگ‌ترین آن علم بلندی منصوب به قمر بنی‌هاشم حضرت ابالفضل (ع) بوده و این امر نشانه این است که بیرق علمدار کربلا هنوز پس از گذشت 1400 سال همچنان بر زمین نیافتاده است. علاوه بر این‌ها، گهواره حضرت علی‌اصغر (ع) که در ماه محرم در این استان اجرا می‌شود، زینب‌خوانی نیز آیینی است که در شهرهای استان کردستان به اجرا در می‌آید.

حضور اهل سنت برای انجام مراسم و آیین‌های خاص این ایام چشمگیر است و اهل تسنن با شرکت در دسته‌های عزاداری و سینه‌زنی ارادت خود را به خاندان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) ابراز می‌دارند.